اصطلاح Focus در دوربین مداربسته به معنی تمرکز و مرکزیت دادن به یک سوژه می باشد یا به عبارت دیگر، تنظیم فاصله کانونی عدسی لنز دوربین بر اساس فاصله جسم تا دوربین با هدف داشتن یک تصویر واضح ترا را فوکوس گویند . در نظر داشته باشید که سیستم فوکوس دوربین ها دارای دو حالت اتوماتیک AF یا Auto Focus و دستی MF یا Manual Focus است. که در این مقاله از مجموعه مقالات آموزشی شرکت نظارت گستر ایمن قصد بررسی آن را داریم.
فکوس و اتوفوکوس چیست؟
در سیستم فوکوس دستی با چرخاندن رینگ فوکوس که در جلوی لنز قرار دارد ، در یک نقطه دلخواه تصویر را در بهترین حالت وضوح قرار می دهیم، برای مثال در دوربین هایی که لنز متغیر می باشند، پس از تنظیم کردن فاصله کانونی لنز با استفاده از رینگ فوکوس می توانیم تمرکز لنز را تنظیم کنیم که نتیجه آن شفافیت بیشتر در تصویر می باشد. در حالت فوکوس اتوماتیک دوربین به صورت هوشمند روی سوژه فوکوس میکند ، اما سیستم اتوفوکوس یا فوکوس اتوماتیک معمولا بر روی دوربین های دارای لنز موتوردار و بخصوص در دوربین اسپید دام Speed Dome به کار برده می شود.
جهت استعلام قیمت دوربین مدار بسته داهوا کلیک کنید.
انواع اتوفوکوس
اتوفوکوس در دوربین های دیجیتال به دو نوع انجام میگیرد اتوفوکوس فعال ، اتوفوکوس غیرفعال
اتوفوکوس فعال چیست؟
اساس کار اتوفوکوس فعال اینگونه است که دوربین یک پرتو مادون قرمز یا یک موج صوتی را به سمت جلو ساطع کرده و پس از برخورد به جسم منعکس شده و دوربین آن را از طریق لنز دریافت می کند. سپس این وظیفه پردازنده داخلی دوربین است که با احتساب زمان تاخیر رفت و برگشت اشعه یا موج، فاصله دوربین تا جسم را محاسبه و لنز را منطبق با آن فاصله تنظیم کند تا به بهترین وضوح دست پیدا کند. از اصلی ترین معایب اتوفوکوس فعال این است که دوربین در مکان های با آلودگی صوتی بالا گیج میزند و توانایی فوکوس ندارد ، از طرفی برد موج صوتی کم بوده و سرعت رفت و برگشت موج نیز کم است در نتیجه در مکان های باز دوربین به کندی فکوس میکند.
بیشتر بخوانید: سرعت شاتر در دوربین مدار بسته و یا shutter speed چیست؟
اتوفوکوس غیر فعال چیست؟
در سیستم اتوفوکوس غیر فعال دیگر از موج صوتی (اولتراسونیک) و اشعه نوری خبری نیست بلکه پردازنده داخلی دوربین دست به کار می شود در بیشتر دوربین های SLR و اتوماتیک امروزه مشاهده می شود و فاصله جسم تا دوربین را با تحلیل کامپیوتری تصویری به وسیله الگوریتم های محاسبه اجزا تصویر که از طریق سنسور دوربین دریافت میکند، مقادیر شدت نور در هر پیکسل را مورد بررسی قرار میدهد. دوربین منظره واقع در کادر را در نظر میگیرد و با عقب و جلو بردن لنز، بهترین فوکوس ممکن را جستجو میکند.
ریز پردازنده دوربین به پیسکلهای روی نوار سنسور نگاه می کند و تفاوت شدت نور در سلولهای هم جوار را اندازه میگیرد. اگر منظره خارج از فوکوس باشد، پیسکلهای مجاور دارای شدت نورهای مشابه هم می‌باشند. ریزپردازنده لنز را حرکت میدهد و دوباره پیکسلهای سنسور را بررسی میکند و می‌بیند که آیا اختلاف بین شدت نور پیکسلهای مجاور بیشتر شده (رو به فوکوس) یا کمتر شده است. سپس ریزپردازنده به جستجوی نقطه‌ای می‌پردازند که بیشترین اختلاف شدت بین پیکسلهای مجاور وجود داشته باشد، این نقطه، بهترین موقعیت فوکوس است.
در نظر داشته باشید که در سیستم غیر فعال فوکوس باید حتما نور و کنتراست در تصویر وجود داشته باشد تا نتیجه ی مطلوب حاصل شود. همچنین تصویر نیز باید شامل جزئیاتی باشد که کنتراست کافی ایجاد نماید. به طور مثال اگر بخواهید از یک دیوار خالی یا یک جسم بزرگ با رنگ یکنواخت تصویری دریافت کنید، دوربین توانایی مقایسه پیکسلهای مجاور را نداشته و فوکوس دوربین مدار بسته دچار مشکل میشود همچنین همانند سیستم های فعال مادون قرمز یا اولتراسونیک، محدودیتی برای فاصله جسم تا دوربین وجود ندارد. ضمنا سیستم فوکوس غیر فعال، براحتی از میان یک پنجره نیز فوکوس را براحتی انجام میدهد، چون آن هم، همانطور که شما می‌بینید، تصویر را می‌بیند. معمولا نسبت به جزئیات در راستای عمودی واکنش نشان می‌دهند. وقتی دوربین را بصورت افقی نگاه داشته‌اید، سیستم فوکوس غیر فعال برای فوکوس روی یک کشتی واقع در افق مشکل دارد، ولی براحتی روی یک میله پرچم فوکوس میکند. اگر دوربین را در وضعیت افقی معمولی نگاه داشته‌اید، سعی نمایید روی لبه‌های عمودی اشیاء فوکوس نمایید. برعکس در صورتی که دوربین را در وضعیت عمودی نگاه داشته‌اید، بهتر است روی جزئیات افقی فوکوس نمایید.
در طراحی دوربین‌های جدیدتر و گرانقیمت‌تر سعی شده که از ترکیبی از سنسورهای افقی و عمودی برای حل این مشکل استفاده شود. اما هنوز جلوگیری از سردرگمی دوربین بر اثر فوکوس روی اجسام با رنگ یکنواخت بر عهده اپراتور است.
همچنین شما میتوانید نقطه های AF را از طریق منو تنظیمات دوربین فعال یا غیر فعال نمایید به صورتی که نقطه های سمت چپ را فعال و راست را غیر فعال کنیم در این صورت سیستم فکوس اتوماتیک فقط روی سوژه های سمت چپ فکوس میکند . حتی در برخی دوربینها به کاربر اجازه فعال یا غیر فعال کردن تک تک نقطه ها را میدهید. نقطه مورد نظر را خود انتخاب کند .
گزینه های فوکوس اتوماتیک در دوربین های حرفه ای
Continues Servo یا Al Servo – این گزینه به لنز این قابلیت را میدهد که همواره سوژ های متحرک در کادر را تعقیب و روی انها فکوس کند که همواره سوژه در حالت وضوح کامل باشد این گزینه برای اپراتور از سوژه های متحرک نظیر سوژه های ورزشی ، حیات وحش ، مسابقات اتومبیل رانی و … مناسب است
Focus Bracketing – با انتخاب این گزینه با فشار دکمه شاتر سه تصویر ثبت میشود یکی با فوکوس تنظیم شده یکی فکوس پشت سوژه و یکی فکوس جلو سوژه در این حالت اپراتور سه فکوس از یک صحنه را دارد و میتواند مناسب ترین ان تصویر را انتخاب کند.
Single Servo یا One Shot – حالتی از فوکوس است که شما به ازای هر بار نگه داشتن و فشردن شاتر تنها یک بار روی سوژه فکوس میکند این گزینه بهترین گزینه برای سوژه های ثابت است و باعث میشود باطری دوربین دیرتر تخلیه شود در این حالت اگر سوژه تکان بخورد دوربین بطور خودکار فوکوس مجدد انجام نمی دهد و شما مجبورید شاتر را رها کرده و دوباره تا نیمه فشار دهید که عملیات فوکوس مجدداً انجام شود.
Dynamic Area AF یا AI Focus – این گزینه چیزی بین دو حالت Al Servo و One Shot است زمانیکه شما شاتر را تا نیمه فشار می دهید ، فوکوس بطور خودکار روی شی مورد نظر انجام می شود و ثابت می ماند. این حالت تا زمانیکه که شی حرکت نکند و یا شما فاصله تان را تغییر ندهید ثابت مانده و به محض جابجایی یا حرکت ، سیستم فوکوس مجدداً فعال شده و تنظیم مجدد انجام می دهد و دیگر نیازی به رها کردن و دوباره گرفتن شاتر نیست
نکته : AI مخفف کلمه Artificial Intelligenceبه معنی هوش مصنوعی می باشد
مواردی که اتوفوکوس در آن دچار خطا می شود
در بعضی شرایط و مواقع ممکن است سیستم فوکوس اتوماتیک دوربین دچار خطا شود یا گیج بزند، به طور مثال شرایطی که لنز هی جلو عقب می کند تا سوژه ای برای فوکوس پیدا کند. این شرایط ممکن است یکی از حالات زیر باشد:
- سوژه هایی با کنتراست کم
- سوژه هایی با نور بسیار زیاد
- سوژه هایی با اشعه مادون قرمز مانند وجود شعله آتش یا شمع
- سوژه های در نور بسیار کم
- سوژه های ممتد در راستای افق
- سوژه های متحرک سریع
- سوژه هایی با فواصل گوناگون از هم
- برگشت زود هنگام اشعه (مثلا برخورد با شیشه)
البته این نکته را هم نباید فراموش کنیم که تنها یک نقطه از کادربندی است که وضوح صددرصد دارد و هر چه به موضوعاتی که دورتر و نزدیک تر هستند دقت کنیم از وضوح آنها کاسته شده است. اما با این وجود، ممکن است این تغییرات اینقدر کم باشد که چشم انسان توانایی تشخیص تغییرات را نداشته باشد. محدوده ای که تقریباً موضوعات از یک وضوح برخوردار هستند را محدوده فوکوس (میدان وضوح) می گویند و سایر نقاط که به شکل محو و مات هستند را اصطلاحاً Flow (فـلو) می نامند. با افزایش عمق میدان وضوح می توان موضوعات بیشتری را در محدوده فوکوس قرار داد اما همانطور که پیش تر نیز گفته شد فوکوس هر نقطه با نقطه دیگر متفاوت است و هیچ نقطه ای از تصویر به اندازه نقطه ای که ما تصمیم گرفتیم در آنجا فوکوس کنیم ، وضوح ندارد. اما می تواند وضوحی نزدیک به نقطه فوکوس داشته باشد.
برچسب ها: اتوفوکوس، فوکوس چیست، نرم افزار دزدگیر فوکوس، focus چیست، focus یعنی چه، فوکوس، عملیات فکوس، af و mf در دوربین چیست، mf مخفف چیست، auto focos
